Dla Polek i Polaków symbolem bitwy stoczonej w maju 1944 roku z Niemca-mi pod Monte Casino na zawsze pozostaną już czerwone maki i kapral Wojtek – niedźwiedź adoptowany przez żołnierzy 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim, dowodzonym przez generała Władysława Andersa. Tym samym, do którego Dla Polek i Polaków symbolem bitwy stoczonej w maju 1944 roku z Niemcami pod Monte Casino na zawsze pozostaną już czerwone maki i kapral Wojtek – niedźwiedź adoptowany przez żołnierzy 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim, dowodzonym przez generała Władysława Andersa. Tym samym, do którego na początku lat 40. XX wieku trafił przodownik Michał Garstecki, pełniący przed wojną służbę w Polskiej Policji Państwowej na terenie powiatu szamotulskiego. Niestety nie dowiemy się już, czy we Włoszech walczył z nazistami ramię w ramię wraz z kapralem Wojtkiem – jedynym w dziejach żołnierzem – niedźwiedziem. Musiał jednak go znać. Pewne zaś jest, że swoją odwagą i ofiarną służbą – również na rzecz bezpieczeństwa mieszkańców i mieszkanek naszego regionu, zasługuje na godne upamiętnienie oraz ważne miejsce na kartach historii kraju. Pretekstem do wspomnienia zasłużonego stróża prawa i żołnierza staje się dziś 76. rocznica zwycięskiej bitwy pod Monte Casino. Obchodziliśmy ją 18 maja.
Historia Michała Garsteckiego rozpoczyna się 26 sierpnia 1892 roku w Sierakówku (powiat obornicki), gdzie przyszedł na świat, jako syn Jana i Anny, z domu Surma. Ukończył wiejską szkołę ludową, a następnie pracował jako robotnik rolny. W roku 1912 został powołany do obowiązkowej służby wojskowej w armii niemieckiej, w jednostce gwardii cesarskiej w Poczdamie (był to reprezentacyjny pułk armii cesarskiej). Wraz z wybuchem I wojny światowej trafił na front, jednak wkrótce potem został ranny i zwolniony do cywila. Odznaczono go Krzyżem Żelaznym II klasy.
29 stycznia 1918 roku w Połajewie zawarł związek małżeński z Bronisławą, z domu Dropp. Małżeństwo doczekało się trójki dzieci.
Michał Garstecki został ponownie zaciągnięty do wojska niemieckiego wraz z początkiem marca 1918 roku, gdzie służył w 24 pułku piechoty, w stopniu szeregowego do dnia 4 grudnia. W 1919’ natomiast zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego – trafił do I Pułku Strzelców Bytomskich, która to jednostka brała m.in. udział w walkach z Grenzschutzem, w okresie Powstań Śląskich.
Od 1 lutego 1920 roku pełnił służbę wachmistrza Policji Komunalnej (odpowiednik dzisiejszej straży miejskiej) w Murowanej Goślinie (powiat obornicki), a już w listopadzie tegoż roku został przyjęty do Policji Państwowej w stopniu posterunkowego. Otrzymał wówczas przydział do Komendy Powiatowej Policji Państwowej w Szamotułach i został skierowany na Posterunek PP w Murowanej Goślinie.
W sierpniu 1921’ ukończył 3– miesięczny kurs posterunkowych w Poznaniu z wynikiem dobrym, by wraz z początkiem roku 1923 awansować na stopień starszego posterunkowe-go. 2 lata później został przewodnikiem psów policyjnych (5 grudnia 1925 roku ukończył kurs tresury w Poznaniu w tym zakresie), zaś w styczniu 1926’ zawodowo ściśle związał się z powiatem szamotulskim, gdy zaczął pełnić służbę na stanowisku Komendanta Posterunku Policji Państwowej w Obrzycku. W okresie późniejszym awansowano go na stopień przodownika.
W roku 1931 zaliczył kurs obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej, natomiast w styczniu 1934’ został mianowany Komendantem Posterunku Policji Państwowej w Pniewach. We wrześniu tegoż samego roku skierowano go na kurs komendantów posterunków w Warszawie.
19 lutego 1936 roku przodownik Garstecki zasilił szeregi PP województwa białostockiego – był funkcjonariuszem Posterunku PP w Piątnicy (powiat łomżyński), a później i komendantem polskiego granicznego (III Rzesza Prusy Wschodnie) Posterunku PP w Wincencie (powiat łomżyński). Równocześnie został wpisany do rejestru policjantów biegle władających językiem niemieckim w mowie i piśmie.
Wraz z innymi policjantami białostockimi na Litwie, we wrześniu 1939 roku był internowany. Latem 1940’ natomiast strona litewska przekazała go sowieckiemu NKWD – został wówczas wywieziony w głąb ZSRR, gdzie do pierwszych dni września 1941 roku przebywał w obozach dla polskich jeńców wojennych w Kozielsku, Ponoj k. Murmańska i Suzdalu.
W związku z podpisaniem układu Sikorski – Majski (lipiec 1941 roku), Garstecki został objęty „amnestią”, a następnie trafił do II Korpusu Polskiego, dowodzonego przez generała dywizji, Władysława Andersa. Jako żołnierz tejże formacji (w stopniu sierżanta) w maju 1944 roku uczestniczył w bitwie o Monte Cassino, a później i w dalszych walkach o wyzwolenie Włoch (zachowały się relacje rodzinne oraz fotografie z tamtego czasu). Do 1946 roku był żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po wojnie, prawdopodobnie w latach 1946 – 1947 wrócił do Polski. Zmarł w 1980 roku w Gubinie.
Przodownik Garstecki związany był z powiatem szamo-tulskim przez dekadę. W tym czasie wpisał się w historię Polskiej Policji Państwowej, jako funkcjonariusz niezwykle oddany służbie i osoba zaangażowana w życie społeczności lokalnej. Niestety nie posiadamy informacji na temat jego pracy w regionie z psami policyjnymi. Jeśli jednak nadarzy się okazja, zwrócimy się z takim zapytaniem do jego rodziny. Być może rozwiane zostaną wówczas też wątpliwości dotyczące „znajomości” sierżanta Garsteckiego z kapralem Wojtkiem. Dziś możemy jedynie przypuszczać, że wszyscy żołnierze z armii generała Władysława Andersa doskonale znali swojego ukochanego misia. Nasz zasłużony stróż prawa również.
Materiał został opracowany na bazie materiałów udostępnionych przez Mariusza Sołtysiaka – współautora publikacji Muzeum Zamek Górków pt. „Granatowy Porządek. Polska Policja Państwowa w Powiecie Szamotulskim 1918 – 1939”.
Instahistorie z VIKI GABOR
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
