Powstanie Wielkopolskie Śrem: obchody 102 rocznicy i wspomnienie Władysława Adamskiego

Dla Wielkopolan dzień 27 grudnia jest dniem szczególnym. Dokładnie 102 lata temu tego dnia wybuchło Powstanie Wielkopolskie. Jedno z nielicznych zwycięskich zrywów Polaków. Udział w nim wzięli również śremianie oraz mieszkańcy gmin Książ, Dolsk i Brodnica. Pamięć o bohaterach tamtych dni nie została zapomniana.

Każdego roku przypominając od tamtych wydarzeniach, bierzemy udział nie tylko w oficjalnych i mniej oficjalnych uroczystościach, ale od kilku lat pokazujemy pamięć tamtych wydarzeń, wywieszając powstańcze flagi. W tym roku - w związku z brakiem możliwości organizacji dużych obchodów tej wyjątkowej rocznicy - wywieszenie flag jest szczególną manifestacją pamięci o pragnieniu niepodległości oraz ludziach, którzy o tę niepodległość walczyli.

Rok 2020 dla wszystkich - z różnych względów - jest rokiem szczególnym. Dla organizatorów takich obchodów jak rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego również. Ograniczenia nie pozwalają na huczne świętowanie.

Oficjalna część, czyli złożenie kwiatów przez samorządowców, tradycyjnie odbyło się przy pomniku Dobosza w śremskim parku miejskim im. Powstańców Wielkopolskich oraz przy mogile Powstańców na cmentarzu parafialnym przy ul. Cmentarnej. Na tym jednak uroczystości się nie zakończyły.

W tym roku burmistrz Adam Lewandowski, starosta Zenon Jahns oraz dyrektor Muzeum Śremskiego Mariusz Kondziela złożyli również wiązanki przy grobie Władysława Adamskiego.

Władysław Adamski to jeden z Powstańców Wielkopolskich. Urodził się w Nochowie 20 lutego 1889 roku. Z zawodu był malarzem-artystą kościelnym. W Postaniu Wielkopolskim z bronią w ręku brał udział od 29 grudnia 1918 roku do 20 lutego 1919 roku.

Jak wynika z zebranych przez nas informacji, Władysław Adamski brał udział w zdobyciu śremskiego garnizonu, a w styczniu został dowódcą 1. plutonu Baonu Śremskiego. Walczył m.in. pod Zbąszyniem, Miejską Górką, Rawiczem i Kępnem.

Na Powstaniu Wielkopolskim jego losy z bronią w ręku się nie zakończyły. Już q lutym 1920 roku, jak wielu Powstańców, wyruszył na wojnę polsko-bolszewicką. Za swoje czyny na polu wali został odznaczony srebrnym krzyżem Orderu "Virtuti Militari". Do dziś zachowała się relacja z pola bitwy, która opisuje czyny Władysława Adamskiego:

Jako naoczny świadek zeznaje, że sierżant sztabowy Adamski dnia 1 czerwca 1920 roku na pozycji pod Wytreskami jako dowódca kompanii kazał wystrzelać wszystkie miny, potem odesłał miotacze poza linię walki i uderzył jako piechota na odsłonięte skrzydło naszego batalionu. Swoją odwagą i (...) przez to swojej kompanii idąc na jej czele odparł w kontrataku mając tylko 27 ludzi pięć razy większe siły nieprzyjacielskie, co uratowało od przedarcia frontu przez nieprzyjaciela i wycofanie go ze zajętych stanowisk na odcinku (...) batalionu. Odwagą swoją i pogardą dla śmierci przed nieprzyjacielem służył sierżant Adamski zawsze mu podległy kompanie.*

Po walkach na wschodzie Władysław Adamski osiedlił się w Śremie, gdzie się ożenił i prowadził sklepy kolonialne. W kolejnych latach angażował się w życie społeczności lokalnej. Był m.in. radnym miejskim oraz działał w Kole Miejskim Stronnictwa Narodowego w Śremie - był jego prezesem, był członkiem Sekcji Kręglarskiej, Związku Oficerów Rezerwy (1927), członkiem Zarządu Bractwa Kurkowego. Wspólnie z A. Średzkim opublikował Walka o polskość Bractwa Kurkowego w latach 1910-11. Zmarł w Śremie 30 lipca 1958 roku nie pozostawiając po sobie potomków.

Za sprawą dalszych krewnych Władysława Adamskiego oraz Muzeum Śremskiego grób Władysława Adamskiego, który był w bardzo złym stanie, został odnowiony.

Przedostatnim akcentem tegorocznych obchodów rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego było spotkanie na dziedzińcu Muzeum Śremskiego. Od godz. 12.30 na śremian czekało stoisko z flagami oraz najnowszym questem miejski dotyczącym Powstania Wielkopolskiego w Śremie.

Oprócz tego muzyczną niespodziankę dla przybyłych miała śremska orkiestra dęta Towarzystwa im. Mariana Zielińskiego, która wykonała nie tylko pieśni patriotyczne, ale i kolędy, które przypomniały o właśnie obchodzonych przez wszystkich świętach.

Liczymy na to, że wszystkie flagi, które trafiły 27 grudnia do rąk nowych właścicieli zawisły w godnych miejscach i pokazują, że pamięć o Powstaniu Wielkopolskim i bohaterach tamtych dni jest żywa.

Zdjęcia waszych flag możecie przesyłać mailowo na adres [email protected] lub przez nasz profil facebookowy "Tygodnik Śremski - Śrem NaszeMiasto.pl". Możecie też po prostu wrzucać zdjęcia w komentarze na naszym FB**. Czekamy!
__________
* zachowano pisownie oryginalną
** przesłanie zdjęcia jest równocześnie zgoda na jego publikację na łamach "Tygodnika Śremskiego" oraz portalu NaszeMiasto.pl