Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Boże Ciało. Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do ...

Rozmawiał Roman Laudański
Boże Ciało. Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do czterech ewangelii
Boże Ciało. Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do czterech ewangelii fot. KB
Rozmowa z Hanną Łopatyńską, etnografem, specjalistką od folkloru, która zdradziła znaczenie czterech ołtarzy oraz brzozowych gałązek.

- Kiedy w Kościele katolickim rozpoczęło się obchodzenie uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli Bożego Ciała?

- W Europie od XIII wieku, a w Polsce od XV wieku. Wtedy pojawiły się uroczyste obchody z procesjami do czterech ołtarzy udekorowanych zielonymi gałązkami i kwiatami. Od XV do XVII wieku najpopularniejsze procesje odbywały się w Krakowie. Brali w nich udział nie tylko biskupi, ale również królowie. W tym czasie obok uroczystości religijnych pojawiły się przedstawienia opowiadające o życiu Chrystusa i świętych. Kiedy zaczęły one mieć charakter niekoniecznie religijny, około XVIII wieku władze kościelne zakazały ich organizowania.

- Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do czterech ewangelii, które są przy nich czytane. Jest również zwyczaj łamania gałązek brzozy, którymi przystrojone są ołtarze.

- Wierzono, że te gałązki mają właściwości ochronne. Zatykano je w domach za świętymi obrazami lub za framugami drzwi. Kiedyś miały chronić ludzi przed piorunami.

- Może stąd podczas procesji śpiewana jest suplikacja: "Od powietrza, wody, ognia i wojny..."?

- To poszukiwanie wsparcia u Boga, natomiast przy gałązkach brzozowych splatają się wątki religijne z pogańskimi. Wiara w Opatrzność Bożą miesza się z przedchrześcijańskimi wierzeniami w dobroczynne działanie wiecznie zielonych gałęzi. Swoją moc mają zawdzięczać temu, że były w pobliżu ołtarzy. W oktawie Bożego Ciała święciło się także wianki z ziół. Przechowywano je później przez cały rok i wierzono, że mają dużą moc. Robiono z nich napary na przeróżne dolegliwości. Zioła wkładano konającym pod poduszkę, aby im ulżyć i dopomóc duszy w szybszym przejściu w zaświaty. Tu również religia łączyła się z elementami magicznymi.

- Wcześniej procesje na wsiach odwoływały się do urodzaju?

- Brzozowe gałązki na wsiach miały również znaczenie magii wegetatywnej. Zatykano je w narożnikach pól, układano w stajniach i oborach. W niektórych regionach, na polach dworskich, zakopywano kartki z fragmentami czterech ewangelii czytanych podczas procesji Bożego Ciała. Wierzono, że Słowo Boże będzie strzegło upraw i spowoduje urodzaj.

- Aż boję się pytać o te czarownice sprzed wieków.

- Wierzono dawniej, że w Boże Ciało można było poznać, która kobieta jest czarownicą. Jeśli ksiądz w czasie procesji spojrzał na tłum przez hostię, to rozpoznawał czarownice przez skopki (naczynia na mleko - przy. Lau.), które miały na głowach. Zwykli ludzie ich nie widzieli, tylko spojrzenie przez hostię ujawniało takie kobiety.

Boże Ciało. Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do czterech ewangelii

Źródło:TVN Meteo/x-link.pl

od 7 lat
Wideo

Burze nad całą Polską

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na srem.naszemiasto.pl Nasze Miasto