Pamięć o 20 października 1939 r. wciąż żywa. Książ i Dolsk już uczcił pamięć o zamordowanych, Śrem będzie wspominał ich dziś

Wydarzenia, jakie rozegrały się na rynku w Książu Wielkopolskim w 1939 roku, były jednymi z najtragiczniejszych w najnowszej historii tych miast. Dokładnie 20 października straconych w publicznej egzekucji zostało 17 mieszkańców obu gmin. Egzekucja przeprowadzona w Książu Wielkopolskim przez Niemców była częścią większej operacji o kryptonimie "Tannenberg'.

Powodem, dla którego 17 Synów Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej poniosło śmierć 20 października 1939 roku była próba pozbawienia mieszkańców lokalnych autorytetów, przywódców oraz osób mogących utrudnić przejmowanie terenów przez wrogie Polakom wojska. Wciąż żyją potomkowie osób, którzy byli naocznymi świadkami tamtych wydarzeń, a także krewni tych, których postawiono pod prowizorycznym kulochwytem i stracono.

Tego samego dnia odbyła się również egzekucja w Śremie. Tu rozstrzelano 19 mieszkańców. Pamięć o nich podobnie jak w Książu i Dolski jest wciąż żywa. Każdego roku mieszkańcy spotykają się, aby oddać rozstrzelanym hołd i wspomnieć ich w kolejną rocznicę ich tragicznej śmierci.

Tegoroczne obchody wydarzeń 20 października 1939 roku w Książu Wielkopolskim miały miejsce w niedziele 18 października i rozpoczęły się mszą świętą, podczas której modlono się za 17 rozstrzelanych mieszkańców gmin Książ oraz Dolsk. Z kościoła biorący udział w uroczystości w asyście kompani honorowej 6. Batalionu Chemicznego Sił Powietrznych, ksiąskiej Orkiestry Dętej oraz przybyłych delegacji przeszli na rynek, gdzie znajduje się pomnik upamiętniających straconych na nim Synów Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej.

Tu o oprawę muzyczną tej uroczystości zadbała Anita Szymanowska wraz z Chórem Consensus, który przy akompaniamencie Mariusza Śląskiego przywitał wszystkich krótkim koncertem pieśni patriotycznych.

Następnie przyszedł czas na przemówienia. Głos zabrali m.in. Mariola Kaźmierczak (dyrektor CK Książ Wielkopolski), która powitała wszystkich na obchodach 82. rocznicy 20 października 1939 roku, a następnie do zebranych zwrócili się Teofil Marciniak, burmistrz Książa Wielkopolskiego oraz Barbara Wierzbińska, burmistrz Dolska.

Po przemówieniach przyszedł czas na apel poległych, a następnie salwy honorowe oddane przez kompanię reprezentacyjną śremskiej jednostki. Finałem pierwszej części obchodów na ksiąskim rynku było złożenie kwiatów oraz zniczy pod pomnikiem rozstrzelanych Synów Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej.

Druga część obchodów upamiętniających 17 rozstrzelanych książan i dolszczan odbyła się na cmentarzu parafialnym. To właśnie tu znajduje się zbiorowa mogiła, gdzie spoczęli zamordowani przez Niemców mieszkańcy obu gmin. Pamięć o pomordowanych uczczono Rotą oraz zapalonymi zniczami, które zostały złożone na płycie wspólnego grobu.

W tym roku nie był to jednak koniec uroczystości. Dodatkowym akcentem tych obchodów było odsłonięcie oraz poświęcenie odrestaurowanego grobu księdza Franciszka Ksawerego Huebnera. Ksiądz Hubner był duchownym wielce oddanym mieszkańcom, patriotą oraz społecznikiem. To dzięki staraniom ks. Franciszka w Książu Wielkopolskim powstała biblioteka publiczna. Jak podają niektóre źródła, mogła być ona pierwszą publiczną biblioteką w Wielkopolsce.

Poświęcenia odrestaurowanego pomnika ks. Hubnera dokonał ksiądz Andrzej Dolski. Restauracja grobu duchownego powiodła się dzięki dotacjom udzielonym przez gminę Książ Wielkopolski i powiat śremski.

Mieszkańcy Śremu i okolic również nie zapomnieli o tych wydarzeniach sprzed 82 lat i już w środę, 20 października, tak jak w ubiegłych latach, będą wspólnie obchodzić tę smutną rocznicę i wspominać Synów Ziemi Śremskiej rozstrzelanych przez okupantów. Do wzięcia udziału w obchodach na śremskim rynku zaprasza Muzeum Śremskie.

Tegoroczne obchody rozpoczną się tradycyjnie mszą świętą w kościele farnym pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej. Msza święta odprawiona zostanie w intencji rozstrzelanych Synów Ziemi Śremskiej, którzy pochowani zostali w zbiorowej mogile na cmentarzu przy tej właśnie świątyni. Msza rozpocznie się o godz. 17.00. Po niej, około godz. 18.00, zebrani w kościele przejdą na cmentarz przy śremskiej Farze, gdzie przy mogile zamordowanych zmówią modlitwę.

Dalsza część obchodów 82. rocznicy 20 października 1939 roku odbędzie się na śremskim rynku. Tam zabrzmi apel poległych oraz wygłoszone zostaną okolicznościowe przemówienia, a na pomniku upamiętniającym rozstrzelanych złożone zostaną przez delegacje wiązanki kwiatów.

Około godz. 18.30 rozpocznie się natomiast spektakl pt. Carmen Funebre wykonaniu artystów z teatru "Biuro Podróży".

Spektakl, a raczej widowisko, to ukazanie pełni wojny. Przedstawienie jej najgorszych stron, które poruszają najgłębsze emocje w widzach. Spektakl został zainspirowany nie II wojną światową, a konfliktem domowym w Jugosławii. Wojna jednak zawsze ma jednakie, odrażające oblicze. Przemoc, nacjonalizm, wrogość, manipulacja, różnice m.in. etniczne czy religijne, podsycanie niechęci, granie na emocjach społecznych, wyłuskiwanie najgorszych instynktów - uniwersalny obraz wojny.